Bebeğin kafasının ters durması (oksiput posterior)
BEBEĞİN KAFASININ ARKAYA DÖNÜK OLMASI
Doğumun gerçekleşmesinde en önemli kriterlerden birisi bebeğin duruş şekli, pozisyonu ve doğum kanalına giren kısmıdır. Doğumların yaklaşık %95'inde baş önde bulunur ve bebek doğum kanalına baş önde olacak şekilde girer. Doğumların yaklaşık %5'lik kısmında ise bebeğin makatı veya ayakları veya göndesi yatay olacak şekilde doğum kanalının girişinde bulunur.
Bebeğin başının önde olduğu durumların çoğunluğunda bebeğin yüzü annenin sırtına bakacak şekilde durur yani ön tarafta bebeğin kafasının arkası vardır. Bu normal kabul edilen baş geliş doğumdur ve oksiput anterior denir. Bunun tersi olursa yani bebeğin yüzü annenin karnına bakacak şekilde durursa bebeğin kafasının arkası annenin sırtına dönük olur ve buna oksiput posterior denir. Doğumun başlangıcında bebeğin kafası çopunlukla oksiput anterior dursa da oksiput posterior olması da normal kabul edilir çünkü doğum ilerledikçe kafa dönerek oksiput anterior pozisyonuna gelecektir. Nadiren bu dönüş olmaz ve bebeğin kafası oksiput posterior pozisyonunda kalır buna persiste oksiput posterior denir. Bunun tersi olarak doğumun başlangıcında normal oksiput anterior olarak duran kafa dönerek doğumun ileri evrelerinde oksiput posterior durumuna gelebilir. Bebeğin kafasının bu pozisyonlardan hangisinde olduğu parmak ile yapılan vajinal muayenede bebeğin fontanellerine (bıngıldaklara) bakılarak anlaşılmaktadır.
Oksiput posterior duruşun önemi doğumu zorlaştırmasıdır. Doğumun evrelerinin uzamasına sebep olur ve bazen vakum-forseps gibi müdahalelere neden olabilir veya sezaryen gerekebilir. Epizyotomi daha büyük olabilir ve doğum sırasında bazen makata kadar uzayan geniş yırtıklar oluşabilir. Ancak oksiput posterior duruş her zaman sezaryen gerektirecek bir durum değildir. Oksiput posterior pozisyonundaki bebekler normal doğumla da doğabilmektedir ancak doğumun ilerleyişine göre ve muayene nbulgularına göre doktor gerekirse sezaryen kararı verebilmektedir.
Oksiput posterior duruş için risk faktörleri:
- Nulliparite (İlk doğum)
- Obezite
- Anne yaşının 35'ten büyük olması
- Gebelik haftasının 41 haftayı geçmesi
- Bebeğin doğum ağırlığının 4000 gr üzerinde olması
- Daha önce oksiput posterior doğum yapmış olmak
- Doğumun birinci ve ikinci evresinin uzaması
- Epidural analjezi